Osoby uzależnione od alkoholu często cierpią z powodu różnych zaburzeń psychicznych wywołanych przez destrukcyjne działanie alkoholu. Przykładem może być zespół Otella, który jest rodzajem psychozy alkoholowej, objawiających się w formie patologicznej zazdrości o swoją partnerkę lub partnera i ciągłym podejrzewaniem tej osoby o zdradę mimo braku jakichkolwiek sygnałów świadczących o niewierności. Zaburzenie to występuje zazwyczaj u nadmiernie spożywających alkohol mężczyzn. Ze względu na to, że umysł osoby z chorobą Otella zostaje zdominowany przez ciągłe myśli na temat niewierności partnerki, to jego stan przekłada się na obsesyjne zachowania, takie jak śledzenie, przeszukiwanie rzeczy, nagrywanie danej osoby tylko po to, aby udowodnić swojej partnerce niewierność, przez co jakość jego relacji z bliskimi osobami spada. Często zespół Otella nazywany jest obłędem alkoholowym.
Co to jest zespół Otella?
Zespół Otella został wpisany jako zaburzenie psychiczne do Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-10. Znajduje się w kategorii zaburzenia psychiczne i zachowania spowodowane używaniem środków/substancji psychoaktywnych.
Ciekawą kwestią jest fakt, iż nazwa tej przypadłości pochodzi od dzieła W. Szekspira pt. „Otello”, gdzie główny bohater – Maur Otello wykazuje się obsesyjną zazdrością o żonę. Poprzez stale towarzyszące mu urojenia zabija swoją partnerkę, a w momencie kiedy odkrywa, że do końca życia była mu wierna, popełnia on samobójstwo. W bardzo podobny sposób postępują alkoholicy. Zaburzenie to jest skrajnie niebezpieczne, ponieważ kobiety narażone są na znęcanie się fizyczne i psychiczne ze względu na urojone zdrady, co w konsekwencji może doprowadzić do jej zabójstwa.
Czym charakteryzuje się zespół Otella u alkoholika?
Charakterystyczną cechą zespołu Otella jest życie w wiecznym poczuciu bycia osobą zdradzoną, bezpodstawnie oskarżając swoich partnerów o zdrady cielesne, nawet w sytuacji kiedy nie ma podstaw ku takim osądom. Alkoholicy stale poszukują dowodów na zdradę, przez co w domu wszechobecne są kłótnie i konfrontacje. Chorobliwej zazdrości często towarzyszy złość i agresja zarówno słowna jak i fizyczna. Kobiety są nachodzone w pracy, nagrywane, prześladowane, śledzone. Człowiek cierpiący z powodu omawianego zespołu nie zdaje sobie sprawy z absurdów swojego zachowania, nie przyjmując żadnych tłumaczeń i racjonalnych argumentów. Jego aktywność skupiona jest jedynie na poszukiwaniu dowodów zdrady oraz sięganiu po kolejną dawkę alkoholu.
Po czym rozpoznać, że mamy do czynienia z zespołem Otella?
Zespół Otella charakteryzuje się:
- Ciągłymi podejrzeniami o zdradę partnerki, mimo iż nie ma ku temu żadnych przesłanek i dowodów,
- Chorobliwą, nadmierną zazdrością,
- Ciągłym wypytywaniem mających cechy przesłuchania,
- Awanturowaniem się, rzucaniem bezpodstawnych oskarżeń wobec swojej partnerki,
- Popadaniem w zazdrość, nawet gdy w pobliżu pojawiają się znajomi różnej płci,
- Śledzeniem partnerki,
- Przeszukiwaniem jej rzeczy osobistych,
- Utrudnianiem kontaktów społecznych, dążeniem do izolacji danej osoby,
- Skłonnością do zachowań agresywnych, często przemocy fizycznej i psychicznej,
- Próbami wymuszenia przyznania się do zdrady.
Kogo najczęściej dotyka alkoholowy obłęd zazdrości?
Najczęściej alkoholowy obłęd zazdrości dotyka mężczyzn uzależnionych od alkoholu, którzy są po czterdziestym roku życia. Przypadki zachorowań wśród kobiet na omawiany zespół są bardzo rzadkie i głównie dotykają pań, które cierpią z powodu psychozy starczej. Podatnymi osobami na zespół Otella są osoby, u których stwierdzono osobowość paranoiczną, wykazującą skłonność do tworzenia teorii spiskowych. Dość często pojawia się również u tych osób, które wykazują skłonności do agresji, nadmiernej nieufności oraz u osób nadwrażliwych.
Alkoholowy zespół Otella i jego przyczyny
Główną przyczyną pojawianie się u danej osoby zespołu Otella jest uszkodzenie układu nerwowego, który został spowodowany długotrwałym i nadmiernym spożyciem alkoholu, jednak dokładna etiologia tej choroby nie jest do końca znana. Tym samym zespół alkoholowego obłędu zazdrości nie występuje u wszystkich alkoholików. Czasami zdarza się tak, że chorobliwa zazdrość i podejrzewanie o zdradę ma podłoże w niskiej samoocenie.
Czy zespół Otella jest dziedziczny?
Wspólne życie z człowiekiem wykazującą cechy osoby z zespołem Otella nie należy do łatwego i przyjemnego. Z czasem problemy psychiczne nasilają się. Z powodu sytuacji domowej cierpi nie tylko kobieta, ale także jej dzieci, którymi łatwo manipulować i sterować, przekonując je do racji osoby chorobliwie zazdrosnej. Z tego powodu warto zastanowić się nad dziedzicznością zespołu Otella. Na szczęście literatura medyczna neguje genetyczne podłoże tego schorzenia. Jest ono nabyte, zazwyczaj spowodowane silnie rozwiniętym uzależnieniem. Aczkolwiek niektóre badania wskazują, iż dziedziczny może być gen zwiększający predyspozycję do pojawienia się nałogu w przyszłości, przez co ryzyko pojawienia się zespołu Otella wzrasta.
Zespół Otella – jak się bronić przed wystąpieniem syndromu?
Rozpoznanie zespołu Otella może być trudne, tym bardziej, że zaburzenie to rozwija się stopniowo, nie pojawia się nagle. Tym bardziej, że nie każdy przejaw zazdrości o drugą osobę musi być objawem choroby psychicznej. Zazdrość ma wiele źródeł powstawania. Z tego powodu zdarza się, że niektóre osoby bagatelizują objawy syndromu Otella, często nie zdając sobie sprawy z istnienia takiego schorzenia, jednocześnie wybierając życie ze stygmatem niewierności, które nadał partner. Osoba cierpiąca z powodu swoich zaburzeń i urojeń osacza partnerkę, dąży do maksymalnej kontroli jej poczynań, a także próbuje za wszelką cenę wykazać niewierność, próbując tym samym jej zapobiec. Aby uwolnić się z toksycznej sytuacji domowej, partnerka będąca ofiarą osoby z alkoholowym obłędem zazdrości powinna udać się po pomoc do specjalisty. Czynnikami zapobiegającymi dalszym dramatom, przemocy, kontroli i agresji jest tylko i wyłącznie zachowanie trzeźwości oraz podjęte leczenie psychiatryczne, ponieważ psychozy i paranoje nie ustępują nawet jeżeli dana osoba stanie się abstynentem. Tym samym zespół Otella wymaga zdecydowanych działań z zakresu leczenia psychiatrycznego, a także współpracy chorego ze swoim lekarzem. Kobieta z kolei powinna rozważyć psychoterapię, który pomoże uporać się z poczuciem krzywdy.
Jak walczyć z zespołem Otella u alkoholików? Sposoby leczenia
Wszelkie psychozy urojeniowe spowodowane destrukcyjnym działaniem alkoholu, do których zalicza się zespół Otella leczy się poprzez podawanie medykamentów oraz oddziaływania terapeutyczne. Podstawą jest abstynencja oraz wdrożone leczenie psychiatryczne, które niestety czasami może być nieskuteczne. U alkoholików najlepszym rozwiązaniem będzie ogólne poddanie się leczenia i terapii alkoholizmu. Oprócz terapii i utrzymania abstynencji konieczne jest leczenie farmakologiczne w postaci leków przeciw psychotycznych. Leczenie obłędu zazdrości może trwać nawet do końca życia, dlatego lepiej i łatwiej jest zapobiegać rozwojowi choroby, niż ją leczyć. Dobrym rozwiązaniem jest uczestnictwo w terapii indywidualnej i grupowej przeznaczonej dla alkoholików w celu uporania się z uzależnieniem, niwelując rozwój choroby.