Biegunka po piwie czy mocniejszych trunkach nadal wydaje się tematem tabu. Tymczasem jest to temat, który dotyczy dużej części osób spożywających alkohol. Dowiedz się, co wywołuje wymioty i biegunkę po alkoholu oraz jak załagodzić te nieprzyjemne objawy. W dzisiejszym artykule omówimy te kwestie.
Wpływ alkoholu na układ trawienny
Nie jest tajemnicą, że alkohol jest substancją niezwykle toksyczną dla zdrowia naszego organizmu. Nie tylko uszkadza nasze narządy wewnętrzne, ale powoduje też szereg chorób fizycznych i psychicznych. Nie powinien więc dziwić negatywny wpływ alkoholu na nasz układ trawienny – to w końcu tam alkohol wędruje w pierwszej kolejności, zanim wchłonie się do krwiobiegu.7279
Chociaż największą toksyczność alkohol wykazuje na etapie jego usuwania z organizmu, to już w żołądku zaczyna wyrządzić pewne szkody w naszym organizmie. Nie tylko podrażnia, ale też uszkadza błonę śluzową przełyku i żołądka, przyczynia się też do powstawania wrzodów. Obok negatywnego wpływu na pracę wątroby, trzustki i nerek, alkohol przyczynia się również do zaburzenia równowagi mikrobioty jelitowej.
Tak złożone i wielotorowe toksyczne działanie alkoholu na nasz organizm zakłóca prawidłową pracę naszego przewodu pokarmowego, powodując tym samym szereg dolegliwości. Chociaż wiele szkód prowadzi do rozwinięcia się poważnych chorób lub do niewydolności narządów, część ze skutków jest na szczęście tylko tymczasowa. Nie oznacza to jednak, że powinniśmy być wobec nich zupełnie obojętni – często są bowiem przestrogą przed poważniejszymi konsekwencjami zdrowotnymi.
Wymioty po alkoholu
Dlaczego wymiotujemy po alkoholu? Chociaż sam drażniący wpływ na błonę śluzową żołądka wydaje się być odpowiedzą na to pytanie samą w sobie, to tak naprawdę odpowiedź ta jest nieco bardziej złożona.
Żołądek rzeczywiście odgrywa tu pewną rolę, w końcu to jego treść jest wydalana na zewnątrz w całym procesie – ośrodek wymiotny, do którego docierają odpowiednie impulsy z jamy brzusznej i klatki piersiowej, wywołuje nagłe skurcze żołądka. W międzyczasie skurcze mięśni brzucha i przepony doprowadzają do wzrostu ciśnienia w żołądku – gdy to wzrośnie na tyle, aby przewyższyć ciśnienie w przełyku, skurcze żołądka umożliwiają wyrzucenie jego treści przez jamę ustną. Jest to jednak jedynie mechanizm, którego źródło tkwi w nieco innym miejscu.
W całym tym procesie dobrze jest uświadomić sobie rolę wątroby, a dokładniej – enzymu trawiennego, jaki się w niej znajduje, czyli dehydrogenazy alkoholowej (ang. alcohol dehydroganase, ADH). To ona odpowiada za rozkład alkoholu na substancje pochodne, co w efekcie prowadzi do jego usunięcia z organizmu. Jedną z tych substancji pochodnych etanolu jest aldehyd octowy – wykazujący działanie silnie toksyczne, o wiele bardziej od samego etanolu. To podczas obecności tej substancji w naszym organizmie dochodzi do najcięższych objawów zatrucia alkoholowego. Jeżeli metabolizm alkoholu z jakiegoś powodu się wydłuża, tym bardziej jesteśmy narażeni na doświadczenie bardziej odczuwalnych objawów zatrucia.
Dlaczego więc wymiotujemy po alkoholu? Dzieje się to wskutek uaktywnienia mechanizmu obronnego ze strony naszego organizmu. Kiedy nasza wątroba nie jest w stanie dostatecznie szybko poradzić sobie z metabolizmem etanolu, a co za tym idzie – z całkowitym usunięciem jego toksycznych pochodnych z organizmu, jesteśmy znacznie bardziej narażeni na poważne zatrucie alkoholowe. W tym momencie to żołądek przystępuje do pracy, czyli do naturalnego odruchu oczyszczenia się z nadmiernych ilości szkodliwych substancji.
Wymioty po alkoholu zapobiegają poważnemu uszczerbku na zdrowiu w przypadku zatrucia alkoholowego. W przeciwnym wypadku poziom toksyn w naszym organizmie wzrósłby do niebezpiecznego poziomu, a to mogłoby zakończyć się zapaścią alkoholową, a nawet śmiercią.
Chociaż wymioty po alkoholu mogą niejako ocalić nasze życie, nie oznacza to, że należy taką sytuację zupełnie zignorować. W niektórych przypadkach wymioty mogą się przedłużać, co może doprowadzić do niebezpiecznego odwodnienia, albo równolegle może postępować zatrucie alkoholowe – jeśli nawet wymiotowanie nie pomaga. W takich przypadkach niezbędna może okazać się pomoc medyczna.
Warto też zwrócić uwagę, czy w takich wymiotach nie znajdują się inne niepokojące substancje, takie jak krew czy żółć. Mogłoby to świadczyć o chorobie wątroby, jej uszkodzeniu lub o krwawieniu w przewodzie pokarmowym, a to wymagałoby natychmiastowej interwencji lekarskiej.
Biegunka po alkoholu – czy powinna nas martwić?
Chociaż o wymiotach po alkoholu ludzie mówią dość otwarcie, tak rozwolnienie po alkoholu najczęściej pozostaje tematem przemilczanym. Od razu spieszymy z odpowiedzią na pytanie o to, czy biegunka po alkoholu powinna niepokoić – otóż szanse na jej wystąpienie po spożyciu alkoholu są znacznie większe niż na wymioty, które zazwyczaj świadczą o zatruciu alkoholowym.
Biegunka natomiast jest związana z zaburzeniem perystaltyki jelit. Wskutek konkretnych czynników jelita muszą pracować szybciej – w efekcie jelita nie nadążają z wchłanianiem wody z treści pokarmowej i jej nadmierna ilość pozostaje w stolcu. Dlatego podczas rozwolnienia oddajemy luźne stolce. Zwiększa się również częstotliwość ich oddawania – do liczby większej niż trzy razy w ciągu doby.
O ile do wymiotów często dochodzi jeszcze podczas stanu upojenia, tak biegunka po alkoholu częściej przytrafia się dopiero na następny dzień – na kacu, jako jedna z typowych dla tego stanu dolegliwości. Do powodów występowania biegunki po alkoholu należą:
- uszkodzenie bądź podrażnienie błony śluzowej jelita – komórki w naszych jelitach zostają uszkodzone, co wpływa na niedostateczną ilość enzymów trawiennych i w efekcie wpływa na zaburzenia trawienia,
- aldehyd octowy – jego działanie powoduje zwiększone wydzielanie wody do światła jelita grubego (sekrecji),
- podrażnienie śluzówki żołądka – z uwagi na zwiększone wydzielanie kwasu solnego.
Jak załagodzić objawy ze strony układu trawiennego po alkoholu?
Jak leczyć biegunkę po alkoholu i co działa na wymioty? Warto podkreślić, jak bardzo wymioty oraz biegunka narażają nasz organizm na odwodnienie i jak wielki wysiłek jest to dla całego układu trawiennego – jest on więc wówczas niezwykle podrażniony i osłabiony. Dobrze jest więc wspomóc nasz organizm. Chociaż zarówno wymioty, jak i biegunka powinny ustąpić samoistnie, można wspomóc regenerację organizmu paroma prostymi krokami.
- Pamiętaj o nawodnieniu! Kwestia ta może wydawać się oczywista, ale warto o tym przypomnieć. W celu nawodnienia organizmu świetnie sprawdzi się woda mineralna, która dostarczy nam niezbędnych minerałów, dobrze jednak pomyśleć również o elektrolitach. Szybko przywrócą równowagę gospodarce wodno-elektrolitowej – w tym celu wystarczy wypić napój izotoniczny lub dodać do wody trochę soku z cytryny, szczyptę soli i cukru (lub miodu). Można też załagodzić nieprzyjemne dolegliwości naparem z mięty.
- Jedz lekkie posiłki. Ogranicz ciężkie tłuszcze, rozważ za to gotowane warzywa lub kleik ryżowo-marchwiowy (który świetnie się sprawdza przy biegunce). Pamiętaj o uzupełnieniu witamin z grupy B, zwłaszcza wit. B1.
- Rozważ krople żołądkowe. Takie krople świetnie łagodzą nieprzyjemne dolegliwości związane z zaburzeniami trawienia.